ملک المتکلمین که بود؟
بیست و چهارم مرداد ماه زادروز ملک المتکلمین است. میرزا نصرالله بهشتی مشهور به ملک المتکلمین فرزند میرزا محسن بهشتی در سال ۱۲۳۹ خورشیدی در اصفهان دیده به جهان گشود. وی تحصیلات مقدماتی خویش را با زبان فارسی و مطالعه مقدمات عربی آغاز کرد و سپس به مطالعه اخبار، احادیث، فقه و اصول پرداخت.
در ۳۳ سالگی به سیر و سفر پرداخت و با کاروان حج به حجاز رفت و بعد از آن به عراق و هند سفر کرد و ۲ سال در بمبئی و مدتی هم در کلکته و بعضی دیگر از شهرهای هند ساکن شد. در سفر هندکتاب “من الخلق من الحق” را منتشر کرد و عقاید نوگرایانه خودش را در آن به تفصیل توضیح داد. بعد از اون به بوشهر آمد و در آنجا با سید جمال الدین اسد آبادی دیدار کرد و با افکار وی آشنا شد و از این به بعد به وادی سیاست گام نهاد.
ملک المتکلمین با حمایت آیت الله طباطبایی سخنرانی های شورانگیز مذهبی می کرد و از عدل و مساوات صحبت می کرد. علاوه بر طباطبایی شخصیتهایی مثل سید جمال الدین اسد آبادی و شیخ هادی نجم آبادی بر روی او تاثیر شگرفی گذاشتند. او به همراه چند تن از همفکرانش انجمن باغ میکده(کمیته انقلابی) را بنیان نهادند که یکی از پنج محفل اصلی مشروطه خواه پیش از انقلاب مشروطه بودند.
ملک المتکلمین در طول حیاتش با شخصیتهای بزرگی از دوران مشروطه دیدار کرد که نتیجه این گفتگو و ملاقات ها در سرنوشت مشروطه اثر گذاربوده است. وی به همراه جهانگیر خان صور اسرافیل ، سید جمالدین واعظ اصفهانی و پنج تن از چهره های مشروطه در لیست معروف محمد علی شاه بود. فهرستی که به خوبی بیانگر تنفر و در عین حال وحشت قاجاریان از سخنانی بود که ملک المتکلمین در پای منبرها می گفت و جهانگیر خان صور اسرافیل هم در روزنامه خودش می نوشت. این نویسنده آزادی خواه بی شک یکی از سخنوران بزرگ ایران زمین و منتقد استبدادی بود که در راه پیشبرد مشروطه کوشش های بسیاری کرد از جمله سخان تاثیر گذار او می توان به این جمله ها اشاره کرد:
“من نمیدانم این خون فاسد که در عروق شما جاری است چقدر عزیز است که نمی خواهید یک قطره آن را در راه شرافت، افتخار و نجات وطن و بدست آوردن آزادی بریزید و شما به پستی و دون همتی و تحمل ظلم چنان عادت کرده اید که به هر حقارتی تن در می دهید.”
نهایتا محمد علی شاه، پادشاه مستبد قاجار که یارای تحمل نطق های آتشین او را نداشت، دستور دستگیری و اعدام او بهمراه دو نفر دیگر از مشروطه خواهان را در باغ شاه صادر کرد. بدین ترتیب ملک المتکلمین در سوم تیر ۱۲۸۷ خورشیدی بوسیله عوامل محمد علی شاه در راه آزادی ایران به شهادت رسید.
